به استناد مواد ۱ ۲ ۳ ۴ و ۲۴ قانون آئین نامه تاسیس مرکز جراحی محدود و سرپائی مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی و بندهای ۱۱ ۱۲ ۱۳ و ۱۶ ماده ۱ قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ۱۳۶۷ و ماده ۸ قانون تشکیل وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ۱۳۶۴ و آئین نامه اجرائی آن مصوب سال ۱۳۶۵ هیئت محترم وزیران و اصلاحات سال ۱۳۶۶، آئین نامه تاسیس مرکز جراحی محدود و سرپائی به شرح ذیل تدوین میگردد.
فصل اول تعاریف آئین نامه تاسیس مرکز جراحی محدود و سرپائی
ماده ۱ – در این آئین نامه به اختصار به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی وزارت به دانشگاه دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه / دانشکده به کمیسیون تشخیص امور پزشکی موضوع ماده ۲۰ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی کمیسیون قانونی به پروانه های بهره برداری تاسیس و مسئول فنی پروانه های قانونی به موسس حقوقی موسس و به مرکز جراحی محدود و سرپائی “مرکز” گفته میشود.
ماده ۲ – مرکز جراحی محدود و سرپائی به موسسه ای اطلاق میگردد که بیمار پس از انجام جراحی، حداکثر در طول چند ساعت کمتر از ۲۴ ساعت قادر به ترک آن باشد.
ماده ۳ – جراحی محدود و سرپائی اعم از جراحی مینور و ماژور به آن دسته از اعمال جراحی گفته می شود که بیمار پس از جراحی و اتمام مراقبتهای بیهوشی با رعایت مفاد ماده ۲ قابل ترخیص باشد.
ماده ۴ رشته های تخصصی در هر مرکز شامل رشته هائی است که مورد تائید وزارت بوده و در پروانه بهره برداری (تأسیس مرکز قید می گردد.
فصل دوم شرایط تاسیس و بهره برداری :
(الف) شرایط متقاضیان تاسیس :
ماده ۵ – اجازه تاسیس مرکز منحصراً به شرکتهای تعاونی خدمات بهداشتی درمانی پس از تصویب کمیسیون قانونی و اخذ موافقت اصولی از وزارت با شرایط ذیل داده میشود :
۵-۱- عضویت حداقل یکنفر متخصص از گروههای جراحی یا بیهوشی در شرکت تعاونی خدمات بهداشتی درمانی الزامی است.
۵-۲- به هر شرکت تعاونی خدمات بهداشتی درمانی بیش از یک پروانه تاسیس مرکز داده نمیشود رعایت ضوابط مندرج در ماده ۴۷ این آیین نامه برای موسس الزامی است.
ب شرایط بهره برداری :
ماده ۶ جهت تاسیس بهره برداری و فعالیت مرکز باید به شرح ذیل اقدام گردد.
۱ تسلیم درخواست به معاونت سلامت / درمان دانشگاه / دانشکده مربوطه به همراه مدارک لازم اخذ موافقت اصولی از وزارت طبق ضوابط و مقررات مربوطه
ارائه مدارک طبق ضوابط و زمان بندی ابلاغی وزارت شامل :
۶-۳-۱- معرفی مکان مرکز و ارائه نقشه ساختمانی به معاونت سلامت / درمان دانشگاه و تائید اولیه توسط معاونت درمان و بهداشتی بر اساس ضوابط موجود و ارسال آن به اداره امور پروانه های وزارت و سپس تائید نهایی توسط دفتر مدیریت منابع فیزیکی و مجری طرحهای عمرانی و مرکز سلامت محیط و کار وزارت
۶-۳-۲- احداث یا بازسازی ساختمان و تجهیز آن و تائید اجرای نقشه ها توسط کارشناسان دفتر فنی و معاونت بهداشتی دانشگاه.
۶-۳-۳- ارائه لیست تجهیزات مرکز مطابق استانداردهای مربوطه وزارت
۶-۳-۴- معرفی پرسنل پزشکان و مسئولین فنی همراه با مدارک آنان برای کلیه نوبت های کاری
۶-۳-۵- ارائه تصویر مصدق تمام صفحات سند مالکیت یا اجاره نامه به شرط تملیک یا اجاره نامه رسمی یا عادی معتبر
با پلاک ثبتی به همراه تصویر مصدق سند مالکیت یا رضایت نامه مالک با گواهی امضاء محضری
۶-۳-۶- ارائه گواهی عدم خلاف و پایان کار معتبر از شهرداری
۶-۳-۷- ارائه قرارداد رسمی حداقل یک ساله مبنی بر پشتیبانی کامل بیمارستان مورد تایید دانشگاه / دانشکده از مرکز که دارای رشته های مندرج در پروانه مرکز باشد و در قرارداد مذکور شرح و نحوه همکاری کاملاً تشریح و وظایف طرفین در قبال بیماران ارجاعی و پشتیبانی کامل بیمارستان مشخص شود. بدیهی است پس از انقضای مدت قرارداد مذکور تجدید و تسلیم آن به دانشگاه دانشکده مربوطه الزامی است.
۶-۳-۸- تهیه یک دستگاه آمبولانس با معرفی خدمه و تجهیزات آن که به تایید مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی معاونت سلامت رسیده باشد.
۶-۳-۹- ارائه تعهد محضری موسس مبنی بر رعایت مفاد این آیین نامه و کلیه دستورالعملهای وزارت
۶-۳-۱۰- اعلام نام و نشانی دقیق مرکز
۶-۳-۱۱- اخذ پروانه بهره برداری (تاسیس) و مسئولین فنی از وزارت
۶-۳-۱۲- آغاز فعالیت و اعلام شروع به کار مرکز به دانشگاه / دانشکده مربوطه
تبصره ۱ – صدور موافقت اصولی و پروانه بهره برداری تاسیس و پروانه های مسئولیت فنی پس از تائید صلاحیت توسط کمیسیون قانونی با وزارت خواهد بود.
تبصره ۲ – مدت اعتبار تمدید یا لغو موافقت اصولی مطابق مفاد قرارداد تاسیس منعقده بین موسس و وزارت و تمدید آن مشروط به ارائه گزارش پیشرفت کار تائید شده توسط دانشگاه / دانشکده و تائید کمیسیون قانونی میباشد.
تبصره ۳ – شروع هر گونه عملیات ساختمانی قبل از اخذ موافقت اصولی و تائید نقشه ها توسط وزارت ممنوع بوده و مسئولیت آن به عهده متقاضیان میباشد.
تبصره ۶ – شروع به کار و ارائه خدمات درمانی بدون اخذ پروانه های قانونی ممنوع است.
ماده ۷ – پزشکان عمومی میتوانند به عنوان مسئول فنی در این مراکز فعالیت نمایند.
ماده ۸ – وجود واحد آزمایشگاه در مرکز و دستگاه رادیولوژی CARM در اتاق عمل منحصراً برای ارائه خدمات به بیماران مرکز در مواقع اورژانس، الزامی بوده و موسس موظف به معرفی مسئول فنی واحد آزمایشگاه و عقد قرارداد با نزدیکترین بیمارستان جهت تقبل مسئولیت فنی رادیولوژی خواهد بود. ضمناً پذیرش بیماران خارج از مرکز در واحد آزمایشگاه و رادیولوژی ممنوع میباشد.
تبصره – تائید اداره کل امور آزمایشگاههای تشخیص طبی و تایید صلاحیت مسئول فنی توسط کمیسیون ماده ۲۰ مربوطه برای واحد آزمایشگاه الزامی است.
ماده ۹ – محل فضای فیزیکی ساختمان تجهیزات و نیروی انسانی مورد نیاز مرکز بر اساس ضوابط این آئین نامه و استانداردها و دستورالعملهای مربوطه باید قبل از شروع به کار مرکز توسط کارشناسان ذیربط دانشگاه / دانشکده مورد بازرسی ارزیابی و تائید قرار گیرد در غیر اینصورت پروانه بهره برداری (تاسیس صادر نخواهد شد.
ماده ۱۰ – تعداد تختهای بستری مرکز حداکثر ۱۰ تخت میباشد.
ماده ۱۱ زمان فعالیت مرکز بصورت شبانه روزی خواهد بود.
ماده ۱۲ – تجهیزات پزشکی مصرفی و غیر مصرفی مورد نیاز مرکز و اتاقهای عمل آن با توجه به رشته تخصصی و اعمال جراحی مربوطه باید بر اساس استاندارد و ضوابط تعیین شده باشد.
ماده ۱۳ در صورت اشتغال کادر پزشکی و پیراپزشکی مرکز در دستگاههای لشکری دولتی و موسسات وابسته به دولت این افراد حداکثر میتوانند در یک نوبت کاری و در غیر ساعات اداری موظف در این مراکز به کار اشتغال یابند.
تبصره ۱- اشتغال اعضاء هیئت علمی در ساعات اداری در این مراکز ممنوع میباشد.
تبصره ۲ – اشتغال اعضاء هیئت علمی تمام وقت در کلیه ساعات اداری و غیر اداری در این مراکز ممنوع میباشد.
ماده ۱۴ رعایت فعالیت حداکثر دو نوبت کاری برای کلیه پزشکان عمومی متخصص و کادر پیراپزشکی غیر شاغل در دستگاههای لشکری دولتی و موسسات وابسته به دولت که در مرکز فعالیت میکنند الزامی است و شاغلین مذکور مجاز به اشتغال همزمان در سایر مراکز و موسسات پزشکی و حرف وابسته نمیباشند.
فصل سوم ضوابط ساختمانی و تجهیزاتی :
ماده ۱۵ – رعایت ضوابط ساختمانی و تجهیزاتی ذیل در مرکز ضروری میباشد
(الف) ضوابط ساختمانی :
ساختمان مرکز باید مستقل و مطابق نقشه های پیشنهادی بر مبنای متراژ حداقل ۵۰۰ متر مربع در شهرهای با جمعیت بیش از ۱/۰۰۰/۰۰۰ نفر و ۴۰۰ متر مربع در سایر شهرها و شهرستانها باشد. تبصره ۱ – در صورتیکه ساختمان مرکز بیش از یک طبقه باشد باید مجهز به آسانسور بیماربر بوده و موقعیت درب ورودی مرکز جهت انتقال بیمار تردد آمبولانس و در مواقع اضطراری جهت تردد ماشینهای آتش نشانی، از طریق یکی از خیابانهای اصلی یا فرعی تا محل استقرار آسانسور مناسب باشد.
تبصره ۲ – حداقل فضاهای مورد نیاز مرکز طبق ضوابط ابلاغی وزارت : واحد پذیرش – مدارک پزشکی و بایگانی – اتاق مدیریت و مسئول فنی – اتاق معاینه – اتاقهای عمل – محل مناسب برای اسکراب – واحد مراقبتهای بعد از عمل – اتاقهای بستری – اتاق- تریتمنت – واحد آزمایشگاه – اتاق CPR – اتاق CSR – اتاق استریل فرعی – اتاق استراحت پزشک – اتاق استراحت پرسنل – آبدارخانه – رختشویخانه – رختکن جداگانه برای پرسنل خانم و آقا – محل سرو غذا – محل استقرار همراهان بیمار – سرویسهای بهداشتی – انبار تمیز – انبار کثیف – انبار دارو و تجهیزات – محل تی شوئی مجزا در هر طبقه – پارکینگ مناسب جهت پارک آمبولانس – محلی مناسب جهت استقرار راننده – اتاقک نگهداری موقت و بی خطر سازی زباله در محلی مناسب و دور از فضاهای درمانی
تبصره ۳ – برای مراکز تک تخصصی یک اطاق عمل استاندارد و برای مراکز چند تخصصی حداقل دو اطاق عمل متناسب با تخصصهای موجود و سه اتاق جهت حداکثر ده تخت بستری الزامی است.
تبصره ۴ – تعداد تختهای واحد مراقبتهای بعد از عمل خاص اتاق عمل یک تخت بیشتر از تختهای اتاق عمل خواهد بود.
تبصره ۵ – سایر ضوابط مربوط به فضای ساختمانی و تهیه نقشه مطابق استانداردها و دستورالعملهای دفتر مدیریت منابع فیزیکی و مجری طرحهای عمرانی و مرکز سلامت محیط و کار خواهد بود.
ب ضوابط تجهیزاتی :
اتاق عمل و واحد مراقبتهای بعد از عمل : وجود تجهیزات استاندارد اتاق عمل مانیتورهای الکتروکاردیوگرافی پالس اکسیمتری دستگاه اندازه گیری فشارخون شریانی دستی یا اتوماتیک مانیتور درجه حرارت و گوشی جلوی قلبی Co2 انتهای بازدمی و Etco2 برای اقدامات لاپاروسکوپی واحد مراقبتهای بعد از عمل و بخش طبق آخرین دستورالعملهای ابلاغی وزارت ضروری است.
تبصره – سایر تجهیزات لازم باید بر اساس نوع عملهای انجام شده در مرکز تهیه و تامین گردد.
فصل چهارم ) ضوابط بهداشتی :
ماده ۱۶ – رعایت کامل ضوابط بهداشتی مطابق دستورالعمل مرکز سلامت محیط و کار به شرح ذیل ضروری است ۱ – کف ساختمان باید سالم بادوام و قابل شستشو غیر قابل نفوذ نسبت به آب بدون ترک بوده و کف اتاقها بجز اتاق / اتاقهای عمل با شیب به سمت کف شوی باشد. تبصره – کف اتاق / اتاقهای عمل باید از جنس کف پوش مناسب و آنتی استاتیک به گونه ای که ذرات از آن جدا نگردد و در فضا پخش نشود غیر قابل نفوذ نسبت به آب مقاوم در مقابل شستشو و بدون کف شوی بوده و محل اتصال کف به دیوار بدون زاویه باشد.
۲ دیوار اتاق عمل باید تا زیر سقف کاشی کاری و به رنگ کاملاً روشن سالم و بدون درز و شکاف و ترک خوردگی و مقاوم به مواد ضد عفونی کننده و پاک کننده باشد. دیوار سایر قسمتها باید دارای قرنیز به ارتفاع حداقل ۱۰ سانتیمتر از جنس مقاوم و غیر قابل نفوذ به آب و قابل شستشو باشد.
۴- سقف اتاق عمل باید سالم فاقد شکستگی بدون درز شکاف ترک خوردگی و به رنگ روشن و قابل شستشو باشد.
۵ دیوار اتاق بستری و معاینه تا ارتفاع ۱/۸۰ متر کاشی کاری یا سنگ کاری باشد.
۶ دیوار آبدارخانه CSR و رختشویخانه باید تا زیر سقف کاشی کاری باشد.
درب و پنجره باید سالم و پنجره های بازشو مجهز به تور سیمی ضد زنگ باشد.
تبصره – اتاق / اتاقهای عمل باید فاقد پنجره و دارای Exhaust Fan با قابلیت ایجاد فشار هوای مثبت در اتاق عمل باشد.
سیستم سرمایش و گرمایش باید به گونه ای باشد که ضمن فراهم نمودن برودت و حرارت قادر به تهویه نیز بوده تا از آلودگی هوای داخل ساختمان جلوگیری شود.
لزوم رعایت ضوابط بهداشتی در آشپزخانه آبدارخانه و محل سرو غذای پرسنل
۱۰ لزوم رعایت ضوابط بهداشتی در رختشویخانه و تفکیک لنز کثیف و عفونی از تمیز و غیر عفونی ۱۱- آب مصرفی باید از شبکه های عمومی آب آشامیدنی شهر تامین شود یا دارای شبکه آب خصوصی با رعایت استانداردهای آب آشامیدنی کشور بوده و همچنین دارای مخزن ذخیره آب به میزان کافی باشد و کنترلهای بهداشتی در مورد مخازن ذخیره آب صورت گیرد.
۱۲ – سیستم جمع آوری و دفع فاضلاب از نظر فنی و بهداشتی به گونه ای باشد که سطوح خاک، آبهای سطحی و زیر زمینی را آلوده نکند بند پایان و جوندگان به آن دسترسی نداشته باشند متعفن و بد منظره نباشد و خروجی فاضلاب با استانداردهای محیط زیست و ضوابط و دستورالعملهای ارسالی وزارت مطابقت داشته و مورد تائید معاونتهای بهداشتی باشد.
۱۳ – جمع آوری زباله و پسماندهای عفونی در کیسه های زباله زرد رنگ با برچسب شناسائی زباله های نوک تیز و برنده در ظروف سربسته غیر قابل دسترسی مجدد Safety box) و تبدیل زباله های عفونی به عادی ضروری است.
تبصره ۱ – رعایت کامل بخشنامه های صادره از مرکز سلامت محیط و کار در خصوص چگونگی تفکیک جمع آوری و نگهداری و دفع پسماندها الزامی است.
تبصره ۲ – دارا بودن فنآوری غیر سوز تصفیه حرارتی مرطوب یا خشک نظیر اتوکلاو و مایکروویو و … ) برای تبدیل زباله های عفونی به عادی الزامی است.
۱۴ در نظر گرفتن اتاق نگهداری موقت زباله که باید دارای سنگ مقاوم و یا کاشی کاری تا زیر سقف و قابل شستشو کف غیر قابل نشت محکم و دارای امکانات تخلیه و زهکشی مناسب فاضلاب و دور از آشپزخانه و اتاق نگهداری مواد غذایی خارج از فضای درمانی و قابل قفل نمودن باشد.
ج – پرسنل هر نوبت کاری اتاق عمل مرکز ۳ نفر خواهند بود که عبارتند از یک نفر تکنسین اتاق عمل یک نفر کاردان و یا مقاطع بالاتر رشته بیهوشی و یک نفر بهیار
چ – حداقل یک نفر کاردان یا مقاطع بالاتر رشته بیهوشی در واحد مراقبتهای بعد از عمل
ح – حداقل یک نفر کارشناس پرستاری برای پوشش دادن اتاق های عمل
تبصره – بکارگیری بهیار در واحد مراقبتهای بعد از عمل ممنوع است.
خ – پرسنل بخش بستری عبارتند از یک نفر پرستار به ازای هر سه تخت حداقل سه نفر و یک نفر بهیار که در کلیه ساعات فعالیت مرکز باید در بخش حضور داشته باشد.
د – پرسنل آزمایشگاه با ضوابط اداره کل آزمایشگاههای تشخیص طبی کشور
ذ – حداقل یک نفر کاردان یا کارشناس رادیولوژی
ر – یک نفر کاردان / کارشناس مدارک پزشکی بعنوان مسئول قسمت مدارک پزشکی و بایگانی
ز – یک نفر مسئول پذیرش و اطلاعات
ژ – یک نفر کاردان یا کارشناس بهداشت محیط بصورت پاره وقت جهت نظارت بهداشتی
س – حداقل ۳ نفر خدمه نظافتچی و بیماربر در هر نوبت کاری برای پوشش دادن اتاقهای عمل، واحد مراقبتهای بعد از عمل و بستری
ش – یک نفر نگهبان بر حسب ضرورت
تبصره – رعایت آئین نامه اجرائی قانون اجازه تاسیس مطب در بکارگیری مسئول یا مسئولین فنی و پزشکان مرکز الزامی است.
فصل ششم وظایف موسس :
ماده ۱۸ – اهم وظایف موسس بشرح ذیل میباشد :
- معرفی مسئول فنی برای مرکز جهت تمام نوبتهای کاری صبح – عصر – شب)
تبصره ۱ – در صورت استعفاء یا پایان مدت قرارداد مسئول فنی موسس میتواند تعویض وی را با معرفی فرد واجد شرایط درخواست نماید و رعایت شرایط مندرج در ماده های ۳۲ و ۳۳ این آئین نامه در این خصوص الزامی است.
تبصره ۲ – حداقل مدت قرارداد مسئول فنی دو سال است.
۲ معرفی پرسنل شاغل در مرکز به دانشگاه / دانشکده بر اساس ضوابط این آئین نامه اخذ تائیدیه از معاونت سلامت / درمان دانشگاه / دانشکده مربوطه مبنی بر عدم ممنوعیت قانونی اشتغال در مرکز برای کلیه پزشکان عمومی و متخصص که در مرکز فعالیت میکنند. ۴ تامین تجهیزات و ملزومات پزشکی و داروئی و غیره بر اساس دستورالعملهای مربوط برای مرکز به نحوی که مرکز بتواند به فعالیت خود طبق استانداردهای مربوطه ادامه دهد.
رعایت کلیه ضوابط مقررات دستورالعملها و تعرفه های مصوب مراجع ذیصلاح قانونی
۶ اجرای نظارت و پیشنهادات مسئولین فنی مرکز در امور پزشکی و فنی بر اساس ضوابط مربوطه برنامه ریزی و سازماندهی مناسب مرکز جهت ارائه خدمات مطلوب و جلب رضایت بیماران و رعایت منشور حقوق بیماران نظارت بر حسن اجرای استانداردهای مربوطه رفع نواقص و ایرادهای مرکز در مدتی که توسط کارشناسان وزارت و یا دانشگاه یا مسئولین فنی مربوطه اعلام می گردد.
فصل هفتم وظایف مسئولین فنی :
ماده ۱۹ – اهم وظایف مسئولین فنی مرکز عبارت است از:
۱ حضور فعال در ساعتهای تعیین شده در مرکز و قبول مسئولیتهای مربوطه
۲ نظارت بر نحوه پذیرش و ارائه خدمات تشخیصی و درمانی توسط پزشکان و پیراپزشکان و سایر کارکنان مرکز و ابلاغ تذکرات لازم به آنان در جهت اجرای وظایف مربوطه بررسی و تائید صلاحیت کارکنان فنی شاغل در مرکز بر اساس اصول این آئین نامه و ضوابط قانونی مربوطه
۴- تهیه و تنظیم برنامه کاری قسمتهای مختلف مرکز و نظارت بر انجام خدمات درمانی در ساعتهای تعیین شده.
۵ نظارت بر کیفیت و قابلیت استفاده و مصرف تجهیزات و ملزومات هر بخش و نیز داروهای موجود در مرکز
۶- ارتقاء سطح کیفی خدمات درمانی و فوریتهای پزشکی مرکز نظارت بر تهیه و تنظیم و نگهداری پرونده های پزشکی کلیه بیماران مراجعه کننده به مرکز و بررسی شرح حال و دستورهای پزشکی مندرج در آن و تذکر به مسئولین مربوطه در صورت تخطی از موازین علمی و فنی نظارت بر حسن اجرای بخشنامه ها و دستورالعملهای مصوب وزارت تهیه و تنظیم لیست اعمال جراحی انجام شده و گزارش مربوط به سایر فعالیتهای مرکز هر ۳ ماه یکبار و ارسال آن به دانشگاه مربوطه
۱۰ ابلاغ تذکرات فنی لازم به موسس مرکز و پیگیری اقدامات اجرائی و در صورت تخطی موسس اعلام مراتب به دانشگاه ذیربط
۱۱- نظارت و بررسی وضعیت بیماران اورژانسی و نحوه انجام اقدامات درمانی اولیه با همکاری کادر فنی مرکز و نظارت بر روند اخذ پذیرش از مراکز درمانی مجهز برای اعزام بیمار
۱۲- رعایت و اعمال کلیه قوانین و مقررات و دستورالعملهای وزارت و موازین علمی و فنی اسلامی و اخلاقی در مرکز.
۱۳ – مسئولین فنی موظفند علاوه بر انجام وظایف مربوطه نواقص و ایرادهای فنی را علاوه بر موسس به مسئول فنی رابط مسئول فنی صبح اعلام دارند.
تبصره – مسئول مکاتبات اداری با مراجع ذیصلاح مسئول فنی شیفت صبح به عنوان مسئول فنی رابط خواهد بود.
۱۴ – مسئول فنی رابط علاوه بر مسئولیتهای مربوط به نوبتهای کاری خود مسئولیت هماهنگی سایر مسئولین فنی و اجرای نظرات آنان را بر عهده داشته و پاسخگوی مراجع قانونی خواهد بود.
فصل هشتم سایر مقررات :
ماده ۲۰ پزشکان شاغل در این مراکز تنها مجاز به پذیرش و معاینه بیماران ارجاع شده به مرکز جهت عمل بوده و معاینه بیماران به طور مستقیم و به صورت مطب در این مراکز مجاز نمی باشد. ماده ۲۱ اعمال جراحی که پزشکان در این مراکز میتوانند انجام دهند طبق لیست اعمال جراحی مجاز و دستورالعملهای ابلاغی وزارت خواهد بود.
ماده ۲۲ نگهداری داروهای اورژانس بیهوشی انواع سرمها و داروهای مسکن در این مراکز مجاز بوده و این مراکز پس از تحویل گرفتن محموله یک ماهه داروئی در قبال تسلیم فهرست داروهای مصرفی با ذکر اسامی بیماران که بر اساس پرونده های متشکله خواهد بود میتوانند محموله بعدی را دریافت دارند به نحوی که همیشه برای یک ماه دارو در مرکز موجود باشد.
تبصره – ضوابط نگهداری و مصرف داروهای مخدر در مرکز همانند بیمارستانها بوده و لازم الاجراء است.
ماده ۲۳ قبل از هر گونه عمل جراحی بر روی بیمار در مرکز باید بیماران تحت مشاوره بیهوشی قرار گرفته و در صورت لزوم مشاوره های پزشکی انجام شود.
ماده ۲۴ مرکز باید برای رفع مشکل بیماران که ممکن است در حین و یا بعد از عمل بوجود آید با یک بیمارستان مورد تایید دانشگاه / دانشکده بر اساس بند ۷-۳-۶ ماده ۶ که دارای امکانات لازم از جمله CCU و ICU باشد قرارداد رسمی منعقد نماید تا بیماران مذکور بلافاصله و بدون قید و شرط در آن بیمارستان بستری شوند.
ماده ۲۵ – متخصصین مرکز مجاز به انجام عملهایی در مرکز میباشند که حداکثر توقف بیمار پس از عمل جراحی از ۲۴ ساعت تجاوز ننماید و همچنین بیمارانی در این مراکز باید تحت عمل قرار گیرند که احتمال خطر حین و بعد از عمل بر روی آنان حداقل ممکن باشد بیمارانی که بدلیل داشتن مشکل در سایر ارگانها ریسک عمل جراحی در آنان بالاست نباید در این مراکز پذیرفته شوند بیمار و یا بستگان وی باید توانایی انجام دستورات بعد از عمل را داشته باشند و در این موارد توسط جراح و تیم پزشکی معالج توجیه شوند.
تبصره ۱ – در صورت عدم امکان ترخیص بیمار طی ساعتهای مجاز و لزوم ارجاع بیمار به بیمارستان طرف قرارداد هزینه های بیمار با مرکز ارجاع کننده خواهد بود.
تبصره ۲ – انواع عملها و بیماران مجاز برای جراحی طبق دستورالعملهای ابلاغی وزارت خواهد بود.
ماده ۲۶ – روش پذیرش و ترخیص بیمار :
۱ تشکیل پرونده کامل شامل شرح حال بیمار با تشخیص و ذکر اندیکاسیون عمل. انجام رادیوگرافی قلب و ریه و ویزیت متخصص بیهوشی قبل از عمل در بیماران چهل سال به بالا و در تمام موارد مشکوک به بیماریهای ریوی طبق دستورالعمل مراقبتهای مدیریت شده وزارت انجام آزمایشات C.B.C و DIFF گروه خونی RH کامل ادرار و در صورت ضرورت انجام آزمایشات انعقادی قند اوره و کراتینین الزامی است.
اندازه گیری دقیق علائم حیاتی بیمار با درج در پرونده پزشکی صدور دستورات لازم پزشکی توسط جراح به بیمار و یا بستگان وی و درج آنها در پرونده ۶ بعد از عمل در صورت عدم وجود عارضه و یا پیش بینی عارضه بعدی بیمار به دستور کتبی جراح معالج مرخص می گردد.
تبصره – برای ترخیص بیمارانی که تحت بیهوشی عمومی مورد عمل قرار گرفته اند علاوه بر دستور پزشک معالج جراح باید اجازه ترخیص از متخصص بیهوشی نیز اخذ گردد.
ماده ۲۷ – نگهداری پرونده های پزشکی به صورت دستی یا رایانه ای حداقل به مدت پانزده سال در مرکز الزامی است.
ماده ۲۸ – پذیرش بیمارانیکه نیاز به مراقبتهای غیر جراحی داشته باشند جز در موارد اورژانس و جهت انجام اقدامات اورژانسی ممنوع است.
ماده ۲۹ – ایجاد هر نوع موسسه پزشکی از جمله مرکز مستلزم اخذ پروانه از وزارت بوده و واگذاری به غیر و استفاده از پروانه دیگری جرم تلقی شده و مستلزم مجازات جزائی و تعطیل مرکز توسط وزارت خواهد بود.
ماده ۳۰ مرکزی که امور فنی آن با اتکای پروانه اشخاص ذیصلاحیت توسط افراد فاقد صلاحیت اداره شود از طرف وزارت تعطیل و صاحب پروانه برای بار اول تا یکسال و برای دفعات بعد هر دفعه تا دو سال حق افتتاح مجدد آن مرکز را حتی به نام دیگری نخواهد داشت. شخص یا اشخاص فاقد صلاحیت به مجازات قانونی محکوم خواهند شد. در تمام ساعات فعالیت مرکز مسئول فنی مربوطه باید حضور فعال داشته و به وظایف خود عمل نماید در غیر اینصورت ضوابط این ماده توسط وزارت اعمال خواهد شد.
ماده ۳۱ در صورت فوت و یا از کار افتادگی موسس یا مسئولین فنی به شرح ذیل اقدام خواهد گردید : الف – در صورتی که یکی از موسسین فوت نماید و یا به هر علت قادر به انجام وظایف خود نباشد، قوانین شرکتهای تعاونی خدمات بهداشتی درمانی اعمال خواهد شد.
ب – در صورتی که مسئول فنی مرکز فوت نماید موسس باید حداکثر ظرف یک هفته فرد واجد شرایط دیگری را بعنوان جانشین معرفی نماید تا پس از تائید صلاحیت فرد معرفی شده توسط کمیسیون ،قانونی پروانه مسئول فنی جدید صادر گردد در صورتیکه مسئول فنی یکی از موسسین باشد موسس میبایست مطابق بندهای «الف» و «ب» این ماده عمل نماید.
تبصره – تا زمان صدور پروانه مسئول فنی جدید توسط کمیسیون ،قانونی فرد واجد شرایطی میبایست تصدی مسئولیت فنی مرکز را موقتاً بعهده گیرد.
ماده ۳۲ در صورتیکه مسئول فنی نخواهد بکار ادامه دهد باید سه ماه قبل مراتب را بطور کتبی به موسس و معاونت درمان دانشگاه / دانشکده مربوطه اعلام نماید در ظرف این مدت موسس موظف است نسبت به معرفی مسئول فنی جایگزین اقدام نموده تا پس از تصویب و تأیید صلاحیت وی توسط کمیسیون قانونی پروانه مسئول فنی جدید صادر گردد.
تبصره – در صورت ترک مرکز توسط مسئول فنی و عدم انجام وظایف مندرج در این آئین نامه بدون هماهنگی و رعایت مقررات لازم کلیه مسئولیتهای قانونی مرکز تا زمان تعیین تکلیف مسئول فنی جدید به عهده وی خواهد بود و موضوع از طریق معاونت درمان دانشگاه دانشکده مربوطه به کمیسیون قانونی منعکس شده تا در طی این مدت از صدور پروانه جدید برای وی جلوگیری شود.
ماده ۳۳- در صورتیکه مسئول فنی نتواند به هر علت در ساعتهای تعیین شده در مرکز حاضر شود، ضمن هماهنگی با سایر مسئولین فنی مسئول فنی دیگر همان مرکز و یا پزشک واجد شرایط دیگری با تایید موسس حداکثر تا ۳ ماه و با پر کردن فرم مخصوصی که توسط وزارت ابلاغ شده میتواند وظایف وی را موقتاً انجام دهد و چنانچه مدت معذوریت وی بیش از ۲ ماه باشد باید توسط موسس جانشین واجد شرایط دیگری به معاونت سلامت / درمان دانشگاه / دانشکده ذیربط معرفی شده و پروانه مسئولیت فنی اخذ شود.
تبصره – بدیهی است تا زمان تایید صلاحیت مسئول فنی جدید پزشک معرفی شده جانشین مسئولیت انجام کلیه وظایف مسئول فنی و پاسخگوئی به مراجع ذیصلاح را به عهده خواهد داشت.
ماده ۳۴ با توجه به لزوم حضور مسئول فنی در ساعتهای تعیین شده در مرکز مسئولین فنی نمی توانند در زمان تقبل مسئولیت فنی در محل دیگری شاغل باشند و پروانه همزمان با تصدی مسئولیت فنی برای آنان صادر نخواهد شد. تبصره – مسئول فنی در هر حال نباید بیش از دو نوبت کاری در هر شبانه روز در مرکز شاغل باشد و مسئول فنی شیفت شب میتواند حداکثر ۴ شب در هفته مسئولیت شیفت شب را در یک مرکز به عهده گیرد، ضمناً پذیرش مسئولیت فنی در شیفتهای متوالی عصر و شب توسط یک نفر مجاز نمی باشد.
ماده ۳۵ – هر گونه تغیر و جابجائی کارکنان فنی و نیروهای تخصصی مرکز باید با اطلاع معاونت سلامت / درمان دانشگاه / دانشکده ذیربط صورت گیرد.
ماده ۳۶ – موسس در صورت عدم حضور و یا تخلف مسئول فنی از وظایف قانونی میتواند با ارائه مستندات و مدارک تعویض وی را درخواست نماید و در صورت احراز تخلف توسط کمیسیون قانونی باید فرد واجد شرایطی را معرفی نمایند تا پس از تائید کمیسیون قانونی پروانه مسئولیت فنی دریافت نماید.
ماده ۳۷ – پروانه بهره برداری تاسیس مرکز برای مدت یکسال صادر خواهد شد و تمدید اعتبار آن منوط به رعایت ضوابط این آئین نامه و سایر مقررات وزارت خواهد بود.
ماده ۳۸ – این مراکز حق استفاده از پزشکان و کارکنان شاغل در بخش لشکری و دولتی را در ساعتهای اداری نداشته و باید در زمان بکارگیری کارکنان این امر را لحاظ نمایند و در صورتیکه به هر طریق واقف شدند، از ادامه کار افراد مزبور در ساعتهای اداری جلوگیری نموده و مراتب را به واحد محل کار کارمند اطلاع دهند، در غیر اینصورت مطابق مقررات اقدام خواهد شد. لذا مرکز موظف به اجرای ضوابط مذکور میباشد و تخطی از این امر موجب لغو موقت پروانه تاسیس مرکز برای مدت سه ماه و در صورت تکرار موجب لغو دائم پروانه بهره برداری (تاسیس) توسط کمیسیون قانونی خواهد بود.
ماده ۳۹ فهرست اقدامات تشخیصی و اعمال جراحی سرپائی مجاز و امکانات لازم برای انجام امور مذکور در مراکز موضوع این آئین نامه از سوی وزارت متناسب با پیشرفتهای پزشکی اعلام میگردد و متقاضیان ملزم به رعایت آخرین دستورالعملهای ابلاغی میباشند.
ماده ۴۰ موسس موظف است رشته های تخصصی واصل یا تصویر پروانه های قانونی مرکز را به نحوی نصب نماید که برای تمام مراجعین قابل رویت باشد. ضمناً صورت اعمال جراحی مجاز در مرکز و تعرفه های مصوب مراجع قانونی در دسترس متقاضیان قرار گیرد.
ماده ۴۱ مسئول یا مسئولین فنی موظفند ماهانه فهرست نام و کدملی ،بیماران نام جراح و تمام اعمال جراحی انجام شده در مرکز را با ذکر تشخیص و اندیکاسیون آنها به همراه جواب آزمایش آسیب شناسی نسوج برداشته شده و داروهای مصرفی را به معاونت سلامت / درمان و غذا و دارو دانشگاه / دانشکده مربوطه ارسال نمایند.
تبصره – تمدید پروانه بهره برداری تاسیس و تامین داروهای مصرفی منوط به تسلیم اطلاعات مذکور به معاونت سلامت درمان و غذا و دارو دانشگاه / دانشکده میباشد.
ماده ۴۲ مسئول فنی موظف است نسبت به گزارش بیماریهای واگیر و غیرواگیر که فهرست آنها توسط وزارت یا دانشگاه / دانشکده تعیین و اعلام میگردد با رعایت اصل امانتداری به مراجع قانونی ذیربط اقدام نماید.
ماده ۴۳- مسئول فنی موظف است گزارش عملکرد مرکز را مطابق ضوابط و بر اساس درخواست معاونت سلامت درمان دانشگاه / دانشکده و یا حداکثر هر سه ماه یکبار بطور مرتب ارسال نماید.
ماده ۴۴ مرکز موظف است منحصراً از عنوان مرکز جراحی محدود و سرپائی و نام مصوب و مکتوب در پروانه بهره برداری تاسیس در تابلوها سرنسخه ها و دیگر اسناد مرکز استفاده نماید و انتخاب عناوین دیگر ممنوع است.
ماده ۴۵ رعایت موازین اسلامی و اخلاقی بر اساس قانون انطباق امور اداری و فنی موسسات پزشکی با موازین شرع اسلام مورخ ۷۷/۸/۱۰ و آئین نامه اجرائی سال ۱۳۸۰ و منشور حقوق بیماران در مرکز الزامی است.
ماده ۴۶ شاغلین رشته های پزشکی و پیراپزشکی مرکز موظف به رعایت قانون آموزش مداوم جامعه پزشکی میباشند و تمدید پروانه های قانونی منوط به رعایت قانون مذکور و سایر ضوابط وزارت میباشد.
ماده ۴۷ وزارت صرفاً کسانی را بعنوان موسس برسمیت میشناسد که طبق ضوابط این آئین نامه و سایر مقررات قانونی مربوطه صلاحیت آنان به تصویب کمیسیون قانونی رسیده و به نام آنان پروانه تاسیس صادر شده باشد بنابراین فروش سهم به هر نحو به سایر افراد تنها در قالب قوانین مربوط به شرکتهای تعاونی مجاز خواهد بود و تخطی از آن موجب برخورد قانونی است.
ماده ۴۸ – کنترل و نظارت بر این مراکز در سراسر کشور به عهده کارشناسان وزارت و دانشگاه / دانشکده مربوطه میباشد و موسس و مسئولین فنی این مراکز موظفند اطلاعات مورد نیاز کارشناسان را در اختیار آنان قرار دهند.
ماده ۴۹ کسب اطلاع اجرای قوانین و مقررات ضوابط ناشی از قوانین و دستورالعملهای مربوطه حسب مورد از وظایف موسسین و مسئولین فنی مرکز میباشد که از طرق مقتضی باید به آنها دسترسی یابند.
ماده ۵۰ کلیه مراکز موجود مکلفند حداکثر ظرف مدت یکسال پس از تصویب و ابلاغ این آیین نامه و با هماهنگی دانشگاهها دانشکده های ذیربط وضعیت خود را از نظر شرح وظایف موسس و مسئولین فنی مقررات تجهیزات ضوابط بهداشتی و حفاظتی پرسنلی و نظارتی با شرایط و ضوابط مندرج در این آیین نامه تطبیق دهند.
تبصره – هر گونه تغییر موسس مسئول / مسئولین فنی یا مکان مرکز باید مطابق شرایط این آئین نامه باشد.
فصل دهم تخلفات :
ماده ۵۱ – در صورتیکه موسس یا مسئول مسئولین فنی مرکز از ضوابط و مقررات مربوط به الزامات و وظائف خود
که در این آئین نامه پیش بینی شده تخلف نمایند به نحو زیر اقدام خواهد شد :
الف – بار اول تذکر شفاهی با قید موضوع در صورتجلسه بازرسی محل توسط وزارت و دانشگاه / دانشکده های ذیربط.
ب – باردوم اخطار کتبی توسط وزارت یا دانشگاه / دانشکده حداقل به فاصله یک ماه
پ – بار سوم اخطار کتبی توسط وزارت یا دانشگاه / دانشکده به فاصله یک ماه از اخطار کتبی قبلی
ت – در صورت تکرار و عدم توجه به تذکرات قبلی اعم از شفاهی و کتبی چنانچه اعمال انجام شده مشمول قانون تعزیرات حکومتی در امور بهداشتی و درمانی مصوب سال ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام و اصلاحات بعدی باشد موضوع به کمیسیون ماده ۱۱ قانون یاد شده و در سایر موارد به محاکم ذیصلاح قانونی احاله خواهد شد.
تبصره ۱ روش اجرای تصمیمات نهایی کمیسیون مذکور و آراء صادره از سوی مراجع قضائی اعم از تعطیل موقت یا دائم موسسه ابطال پروانه و …. در کمیسیون قانونی بررسی و برای اقدام به واحدهای ذیربط ارجاع می گردد. تبصره ۲ در مواردیکه عملکرد مرکز خلاف ضوابط و مقررات قانونی و شرعی بوده و موجب ورود خسارات جسمانی و یا روانی به بیماران شود به تشخیص وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی و بدون اعمال مجازات مندرج در بندهای الف، ب، پ، ت، مورد در کمیسیون قانونی طرح گردیده و با رای کمیسیون و تایید رای توسط وزیر پروانه مرکز قابل لغو موقت یا دائم خواهد بود.
